เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย ตัดแปะโดย เจ เหน่งบา ๑.ทิศหัวนอน

[เจ เหน่งบา]

คนจำนวนมาก เลือกทิศเวลาจะนอน หรือวางเตียงนอนในทิศอันเชื่อว่าเป็นมงคล มีวิธีคิดต่างๆกันไป

บางคน หันไปทางตะวันออก บางคนเลือกทิศเหนือ  คงมีทิศตะวันตกทางเดียวที่ไม่มีคนเลือก ถ้าจะคิดตามคติการสร้างพระพุทธรูปแล้ว ทิศหัวนอน

จะเป็นทิศใต้ครับ  เหตุผลคือ เวลาสร้างพระพุทธรูปปางสีหไสยาสน์ จะสร้างนอนตะแคงขวา พระกรขวาพับ ยกพระหัตถ์ขวารองรับพระเศียร

และการจัดวาง จะจัดให้หันพระพักตร์ไปทางตะวันออก.... นอนตะแคงขวา หันหน้าไปทางตะวันออก เพราะฉะนั้้น เศียรก็จะหันไปทางทิศใต้

ทิศหัวนอน หากนับตามคตินี้ จึงเป็นทิศใต้ด้วยประการฉะนี้

มีข้อมูลอีกนิดครับ  พระอัครสาวกเืบื้องขวา พระสารีบุตร เวลานอน จะกำหนดทิศทางต่างกันไปในแต่ละวัน  มีพระภิกษุจำนวนมากไม่ทราบเหตุผล

ก็ไปฟ้องพระพุทธองค์ว่า ทำไมพระอัครสาวกสารีบุตร ยังทำพิธีไหว้ทิศเหมือนพวกพราหมณ์   พระพุทธเจ้าทรงบอกให้ทราบว่า "ท่านสารีบุตร

มิได้ไหว้ทิศ แต่เธอไหว้อาจารย์ของเธอ"  คำเฉลยของเรื่องนี้คือ เวลาท่านสารีบุตรจะนอน ท่านกำหนดว่าอาจารย์ของท่าน คือพระอัสสชิอยู่ทางทิศใด

แล้วท่านก็นอนหันศีรษะไปทางทิศนั้น  ทิศหัวนอนของท่านจึงไม่ตายตัว จนทำให้พระเล็กพระน้อยเข้าใจผิด นึกว่าท่านยังไหว้ทิศอยู่

ท่านสารีบุตรถือว่าที่ท่านได้เข้ามาบวชในพระพุทธศาสนา และได้เป็นพระอัครสาวกเบื้องขวา เพราะท่านพระอัสสชิ ท่านจึงเคารพ

พระอัสสชิเป็นปฐมอาจารย์ของท่าน

(ข้อมูลส่วนนี้ มาจากหนังสือ สิบล่อหั่น(สิบอรหันต์) โดยศาสตราจารย์พิเศษ เสฐียรพงษ์ วรรณปก ราชบัณฑิต)

                                                                                                                 เจ  เหน่งบา

[หมื่นกระบี่ไร้พ่าย]

......เรื่องการเลือกทิศเวลาจะนอน ไม่ทราบเหตุผลเหมือนกันสำหรับชาวบ้านทั่วไป ตอนผมเด็กๆก็ถูกบังคับให้หันไปทางทิศเหนือบ้าง ทิศตะวันออกบ้าง ทิศใต้บ้าง โดยเฉพาะคุณย่า ท่านจะเอาเป็นเอาตายกับเรื่องนี้มาก โดยเฉพาะทิศตะวันตก ท่านห้ามเด็ดขาด เพราะถือเป็นทิศของคนตาย ท่านบอกว่าถ้าใครนอนเอาศรีษะไปทางทิศตะวันตกจะหลับแล้วไม่ยอมตื่น พวกเราก็ต่างกลัวกัน เวลาจะนอนท่านก็สั่งเรื่องทิศแบบนี้เป็นประจำ จนมีวันหนึ่งที่ผมไปนอนที่บ้านท่าน เพราะความง่วง ทุกคนต่างนอนหลับ ผมก็ใกล้จะหลับ อากาศก็หนาวเหน็บก็เลยนอนคลุมโปง แต่เพราะความหนาวก็เลยนอนบิดไปบิดมาจนไม่รู้ว่าหันศรีษะไปทางทิศไหน จนเผลอหลับ  พอตื่นมาจึงได้รู้ตัวว่าตนเองหันศรีษะไปทางทิศตะวันตก......นั่นแหละคือวันแรกที่ทำให้ผมรู้ว่าสิ่งที่คุณย่าเน้นนักเน้นหนามันไม่ใช่ความจริง และมันไม่มีเหตุผลทางวิทยาศาสตร์มายืนยัน นับตั้งแต่วันนั้นจนวันนี้ ผมไม่เคยใส่ใจเรื่องทิศ และส่วนใหญ่ก็จะนอนหันไปทางทิศตะวันตก จนบางครั้งเวลาต้องนอนค้างคืนกับเพื่อน ไม่ค่อยมีใครกล้านอนกับผมเลย แสดงว่าเขาก็คือเรื่องการนอนเลือกทิศเหมือนกัน

[เจ เหน่งบา]

สงสัยผมลำดับใจความไม่ค่อยรัดกุมครับ

คือ กะว่าจะบอกข้อมุลเกร็ดเล็กเกร็ดน้อย ทำนองเล่าสู่กันฟังแก้เหงาเท่านั้นเองครับ  ไม่ได้เน้นเรื่องความเชื่อแต่อย่างใด

เล่าพอให้รู้ครับ เกร็ดเล็กๆน้อยๆเวลาไปเที่ยววัด โบราณสถาน หรืออ่านหนังสือ อ่านนิยายอาจทำให้สนุกขึ้น

ในข้อความตอนต้นก็มีประเด็นอยู่ว่า ทางศาสนาพุทธ ไม่ได้ยึดถือเรื่องทิศอยู่แล้วครับ  "...มีพระภิกษุจำนวนมากไม่ทราบเหตุผล

ก็ไปฟ้องพระพุทธองค์ว่า ทำไมพระอัครสาวกสารีบุตร ยังทำพิธีไหว้ทิศเหมือนพวกพราหมณ์..."

ทีนี้ มันมีมุมให้มองได้หลายหลากอีก  คือไม่ได้ยึดถึอ แต่ไม่ได้บอกว่าไม่มี เพียงแต่ยึดถึือไปก็อาจไม่ได้ทำให้พ้นทุกข์ครับ

ทำนองหลายเรื่องที่พระพุทธองค์จัดให้เป็นเรื่องประเภทอจินไตย คือเรื่องไม่ควรคิด  แต่เรื่องทิศ ไม่ได้ไปไกลไปลึกขนาดนั้นครับ

ถ้ามันจะมิความจริงในเรื่องความแตกต่างในทิศ ก็คงต้องลงลึกในรายละเอียดอีกมาก เพราะต้องพิจารณาองค์ประกอบย่อยใน

แต่ละสถานที่ร่่วมด้วย มันมีศาสตร์หลายอย่างมาเกี่ยวข้อง(เช่นฮวงจุ้ย..สถานที่) และยังต้องขึ้นกับเวลา  บุคคล

และที่สำคัญ ถ้าคิดให้ลึกจริงๆ "ทิศ ไม่ได้มีอยู่จริง" (ใกล้บ้าแล้วครับ พอแค่นี้ดีกว่านะครับ เดี๋ยวไม่สนุก  บอกแล้วว่าคุยกันเล่นๆครับ)  

                                                                                                                            เจ  เหน่งบา์

[nongna]

ก็เป็นความรู้ใหม่ค่ะ  ทิศทางต่าง ๆ นั้นมีที่มาเสมอ เชื่อไว้ไม่เสียหลายค่ะ